Makonsisderar nga criminal negligence tungod kay nagdala kini og katalagman sa mga estudyante ang kapakyas sa Department of Education (DepEd), ubos sa liderato ni Bise Presidente Sara Duterte, sa paggamit sa P2.08 bilyones nga pundo ubos sa 2023 Disaster Risk Reduction and Management (DRRM).
Kini maoy gipasiugda nila ni House Assistant Majority Leaders Paolo Ortega ug Jay Khonghun.
Atol sa pamunoan ni Bise Duterte sa DepEd sa miaging tuig, ang Kongreso migahin og P2.14 bilyones alang sa Disaster Preparedness and Response Program (DPRP) ug P2 bilyones alang sa Quick Response Fund (QRF) o kinatibuk-ang P4.14 bilyones.
Ang maong kantidad dugang pa sa P2.24 bilyones nga DRRM Funds nga wala magamit sa miaging mga tuig.
Gidugang sa duha nga ang DepEd napakyas sa paggamit niini nga pundo aron masiguro nga adunay igong pasilidad sa mga pampublikong tunghaan aron malimitahan ang epekto sa katalagman ug ang hulga sa panglawas sa mga tinun-an, magtutudlo, ug school support staff.
Sa report sa COA, nasuta nga sa Rehiyon 11, ubos sa Schools Division Office (SDO) sa Island Garden City of Samal, adunay mga liki nga nakit-an sa mga classroom ug school building nga gigamit pa. Partikular, ang elementarya sa Libertad, Guilon ug Cogon.
Sa San Jose National High School nga anaa pa sa samang SDO, dili magamit ang TLS tungod kay wala pa mabalhin ang linya sa kuryente mao nga bisan og delikado ang mga tinun-an nagpadayon sa paggamit sa karaang building.
Nalatid sa DepEd Department Order No. 024 s. 2021 ang TLSs gamiton aron mapugngan ang pagkabalda sa mga klase sa panahon sa kalamidad o emerhensya samtang naghatag og luwas nga mga pasilidad sa pagkat-on.
Gipasidan-an sa mga auditor nga ang dili maayo nga pagplano ug dili maayo nga pagdumala sa mga pondo aron makompleto ang TLS nagpugos sa mga estudyante sa paggamit sa dili luwas nga mga lawak-klasehanan nga mahimong moresulta sa daghang mga biktima kung adunay lain nga kusog nga pag-atake.
Gikan sa P2,138,322,997.59 nga pundo, ang DepEd Central Office mibalhin og P2 bilyones ngadto sa regional offices ug nagbilin og balanse nga kapin sa P138 milyones.
Sa 2023 report sa DepEd nga gipagawas sa Commission on Audit (CoA), ang mga rehiyonal nga buhatan sa DepEd sa Central Luzon (RO 3), Eastern Visayas ug Caraga (RO 13) adunay wala magamit nga pundo gikan sa DRRM Funds.
Napakyas usab ang DepEd RO 8 sa pagtuman sa gikinahanglang DRRM fund distribution nga 70 porsiyento alang sa disaster preparedness ug 30 porsiyento alang sa QRF.
Ang dili maayong pagdumala sa pondo sa DepEd ubos ni Duterte nakapahuyang sa disiplina sa panalapi ilabi na sa mga iregularidad nga nadiskobrehan sa mga auditor sa paggamit sa disaster funds.
Pipila sa mga iregularidad nga nakita sa paggasto sa DRRM mao ang paggamit niini alang sa pagbiyahe, akomodasyon, ug mga seminar sa mga opisyal sa SDO, dili maayo nga konstruksyon sa mga school building ug mga pasilidad sa pagsuporta, gipasagdan nga mga trabaho sa istruktura sa eskuylahan, ug mga peke nga mga taho bahin sa pagkakompleto ug kahimtang sa mga bilding.
